torsdag, maj 30, 2019

Litwa - Kłajpeda

W Wielkanoc tego roku zamiast tradycyjnie dzielić się  jajkiem zrobiliśmy  z mężem  "wielkanocną wycieczkę".
Przez Kłajpede na Litwie do Kaliningradu  w Rosyjskiej enklawie.


Zaczne od Kłajpedy. 
Mała  nadmorska miejscowosc nad Bałtykiem  na Małej Litwie, powitała  nas słońcem  aczkolwiek było  zimniej niż  u nas w Szwecji. Miasto przyjemne, no ale ktore w sloncu by nie było ;) tyle że do zwiedzania jakoś nie wiele tam jest. Przez wojny i zabory wszystko zostało  zniszczone i nie odbudowanie albo z tegoż  powodu nie mogło się tak rozwijać  i rozbudowywać jak  należy mimo ze juz od 1254 r jeszcze jako Memel ulokowało sie  to miasto w  prawie Lubeckim. Nie ma tam zabytkow czy innych pamiątek ktore świadczą  o tym ze miasto to badz co bądź jest stare i jesli się tego oczekuje po wycieczce do Kłajpedy, to można  się rozczarować ale litewskie cepeliny smakuja wyśmienicie a z miasta pare minut promem można przeperawić się na mierzeje Kurońska, do parku krajobrazowego albo skorzystać  z pięknej piaszczystej plaży.

Trochę  zdjęć z tego miasta :

Olbrzymka Neringa
 Według jednego z dawnych bałtyckich mitów, mierzeja zawdzięcza swoje powstanie olbrzymce Nerindze, córce starożytnego pogańskiego bożka Karvaitisa. Neringa często spieszyła miejscowym rybakom z pomocą; w czasie burz wyciągała na brzeg tonące łodzie. Podczas wyjątkowo gwałtownej nawałnicy, którą rozpętał morski bożek Bangputys, Neringa usiłowała opanować fale, zbierając do podołka piasek i sypiąc go do morza. Z tego piasku powstała mierzeja, którą ludzie z wdzięczności nazwali jej imieniem.

Arka

Pomnik Arka, autorstwa Arūnasa Sakalauskasa został odsłonięty  w 2003 r. z okazji 85-lecia Aktu z Tylży i 80-lecia powstania w Kłajpedzie.
Mniejsza czerwona kolumna jest wykonana z czerwonego granitu i symbolizuje Litwę Mniejszą i jej dziedzictwo kulturowe, a szara część symbolizuje Litwę właściwą.
Szara część na górze wygląda jakby została oderwana i oznacza obwód kaliningradzki, obecnie część Rosji. 

W pomniku wyryte są słowa Ieva Simonaitytė: 
"Esame viena tauta, viena žemė, viena Lietuva” (Jesteśmy jednym narodem, jedną ziemią, jedną Litwą).


Anusia z Tarowa i ja ;)
Na placu Teatralnym stoi klasycystyczny budynek, w którym znajduje się Teatr Dramatyczny. Tam tez, na rynku znajduje się rzeźba bosej dziewczyny, bohaterki niemieckiej piosenki „
"Ännchen von Tharau" ,której autorem jest poeta Simon Dach, urodzony w Kłajpedzie. 





Plac Karlskrony
Jako że  Karlskrona i Klajpeda  podpisały  umowe o współpracy w oparciu o zasady miast siostrzanych, w Kłajpedzie jest plac Karlskrony a w Karskronie jest oczywiście plac Kłajpedy. Tu zdjecia na placu i przy herbie Karlskrony.



Zamias na moście  ( który jest podnoszony/ruchomy) to na tej kuli młodzi  i zakochani ludzie wieszają  swoje kłódki by zapewnić  sobie dozgonną  miłość 😉


Syrenka


Szepnij swoje życzenie w ucho myszki a na pewno się spełni 🙂
Czytaj więcej

lördag, maj 25, 2019

Czy hełm Vikinga miał rogi?



Każdemu, niemalże,  kojarzy sie "rogaty hełm"  z prawdziwym Wikingiem.

A przecież,  tak jak znana szwedzka Pippi jest fikcyjną figurą, tak fikcyjnym jest rogate,wojenne nakrycie głowy człowieka mieszkającego w Skandynawii  w czasach wikingow.

Tak się składa że archeologowie znalezli nie wiele hełmów pochodzących z lat 800- 105, co może oznaczać że np wojowie w  tych czasach  uzywali rzadko hełmy  albo że zrobione one  były z takiego materiału  który nie przetrwał do dzisiejszych czasow np : skóry. Te które zostały znalezione nie posiadają rogów.

Takie rogi po prostu były nie praktyczne a nawet  mogły by wiązać się z zagrożeniem życia.
Bo takimi rogami można było by np: zaklinować się w krzakach lub innych przeszkodach wojennych albo  przeciwnik mógłby je uchwycić, by za ich pomoca,  sprowadzic wojownika do "parteru" a potem obciąć mu głowę 😉
Skad wiec mit ze wikingowie mieli hełmy z rogami? Tego tak naprawdę nikt nie wie.

Może z tego ze wojownicy Germanii i Gali, chodź nie były to czasy Wikingów, uzywali takich  hełmów z rogami  aczkolwiek nie do walki a przy jakiś ceremoniach czy rytuałach. 
Grek Plutarchos (zyjacy w latach 46-120 n.e.) tez w swoich  historiach mogl stworzyć ten mit, poniewaz glosil on  ze Cymbrowie zdobili swoje hełmy  rogami zwierząt. 
Tego typy informację  z czasow antyku  posłużyły, w latach 1800, za inspiracje artystom malarzom,  którzy   zaczeli  produkować  obrazy z  Wikingami w rogatych hełmach niemalże  hurtowo. I od tego czasu   Wiking w rogatym hełmie jest tak rozpowszechniony w Europie że do dziś  kojarzy sie z Dunczykami, Szwedami i Norwegami.







Czytaj więcej

måndag, maj 13, 2019

15 miejsc w Szwecji ktore musisz zobaczyc przed smiercia...



Urlop w szwecji wcale nie musi byc takim głupim pomysłem nawet jak Szwecja nie oferuje pogody 30+ i palącego słońca od rana do wieczora i ciepłego morza nad którym można spalić się na węgielek 😉 .


W książce „501 Szwedzkich miejsc, które musisz zobaczyć przed śmiercią” Martina Svenssona można przeczytac o przpieknej przyrodzie, wspaniałych zamkach, długich plażach, dziwnych muzeach, malowniczych parkach, farmach i wartko plynacych strumieniach. W ksiazce tej autor opisal i znane miejsca i te mniej znane a warte odwiedzenia.

W gazecie "Allt om resor” opisano 15 takich miejsc:

1.KUNGSLEDEN


http://letrek.se/dag-34-hemavan-syter/


To szlak turystyczny, który biegnie przez góry w Laponii i rozciąga się na około 425 km od Abisko do Hemavan, jest bardzo popularny w lecie. Szlak, który pasuje zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych turystów którzy lubia wedrowki po gorach. Ciągnie sie przez masyw Kebnekaise, Stora Sjöfallet, Kvikkjokk, Jäkkvik i Ammarnäs.Na szlaku Kungsleden można wynajac male domki letniskowe prowadzone przez Svenska turistföreningen (Szwedzkie Stowarzyszenie Turystyczne). Nie ma jednak takiej mozliwosci pomiędzy Kvikkjokk a Jäkkvik, tutaj jedyna mozliwoasci przenocowania jest własny  namiot...

2. STORA NYCKELVIKEN




Nyckelviken w gminie Nacka która leży na obrzeżach Sztokholmu, znajduje się dobrze zachowany dwór Stora Nyckelviken.
Dyrektor Kompanii Wschodnioindyjskiej (Ostindiska kompaniet), Herman Peterson w połowie XVIII wieku wzniósł ten dwór, który obecnie używany jest jako kawiarnia. Następnie zbudowano altanę i zasadzono duży ogród, który dziś jest ogrodem „pokazowym”. Stora Nyckelviken jest popularnym miejscem wycieczek dla rodzin z dziećmi i nie tylko dlatego, że jest to male agroturystyczne gospodarstwo z górskimi krowami, świniami i królikami. Znajduje się tu także kąpielisko i muzeum miasta. Okolica z otwartymi łąkami i lasami jest od 1993 roku rezerwatem przyrody.
https://www.nyckelvikensherrgard.se/index.php

3.DOM CARLA LARSSONA W SUNDBOR




Kiedy artyści Carl i Karin Larsson w 1888 r. dostali dom „Lilla Hyttnäs” który lezy w wiosce Sundborn (13 kilometrów od Falun) w Dalarnie od ojca Karin, Adolfa Bergöö, nie zdawali sobie sprawy, że ten drewniany dom w ciągu kilku dekad, stanie się jednym z naslawnieszych domow w świecie
Dom jest urządziony w lekkim i prostym stylu, który przełamał ciężki i ciemny XIX-wieczny trend i szybko stał się "modny" i naśladowanym przez innych
Carl Larsson w 1899 wydal książke pt „Dom” gdzie w akwarlowych obrazach moza było zobaczyc jak wyglądało jego życie rodzinne w Lilla Hyttnäs. Te akwarele w jasnych kolorach sa bardzo popularne w Szwecji  i poza nią do dziś, dlatego ten dom jest tak popularnym miejscem turystycznym.
http://www.carllarsson.se/garden/

4. PARK RZEŹB WANÅS




Zamek Wanås, kilka kilometrów na północ od Kristianstadu w północno-wschodniej Skanii, słynie z kolekcji dzieł sztuki, między innymi Rembrandta, Rubensa i Aleksandra Roslina, a od 1987 r. także z wystawy rzeźb w zamkowym parku.W odnowionych budynkach gospodarczych i magazynowych zamku wystawione jest ponad pięćdziesiąt prac artystów międzynarodowych i szwedzkich. Sztuka w parku jest, w niektorych przypadkach, tworzona bezpośrednio na miejscu ze środowiskiem parkowym jako punktem wyjścia i oprócz rzeźb, składa się z różnych innych artystycznych instalacji. Są tutaj reprezentowane prace światowej sławy artystów, wśród których znajdziemy takie nazwiska jak: Robert Wilson, Yoko Ono, Martina Abramovic i Antony Gormley.
http://www.wanas.se/

5. DIGERHUVUD

https://www.flickr.com/photos/andreaslarzonphoto/27040782287


W Bjärge, w rezerwacie przyrody Digerhuvud na północno-zachodnim Fårö, jest największy szwedzki obszar z raukami.
Rauk to wysoka formacja skalna na Gotlandii, która zostala "wyrzeźbiona" przez morze. Z tego co kiedyś było klifem (nadmorskim  wysokim urwiskiem) pozostały tylko "rzeźby" z twardego wapnia. Tutaj można obejrzec te rauki o wysokości do ośmiu metrów, ukształtowanych w najbardziej pomysłowy sposób. Zdjecia tych wapiennych formacji zdobia pocztówki z Gotlandii i stały się dobrze znanymi symbolami wyspy.

6. STENKUSTEN

http://www.guteinfo.com/vandra/?id=1355


Jednym z najpiękniejszych nadmorskich obszarów Szwecji jest Stenkusten na północnej Gotlandii. Rozciąga się od Fleringe w Kappelhamnsviken na wschód, w kierunku Fårösund.
Po drodze odwiedzić muzeum wapiennika w Bläse a potem należy jechać żwirową drogą wzdłuż wybrzeża, która oferuje,  mimo jałowej przyrody, fantastyczne widoki na morze. Szerokie, wydłużone kamieniste plaże z są często całkowicie puste. Przed nimi rozpościera się morze, a za nimi widac sosnowy las. Prawie cała linia brzegowa składa się z rezerwatów przyrody a spokój tam jest uderzający...

7.MÅRBACKA



Na dworze Mårbacka, którego główny budynek pochodzi z końca XVIII wieku wychwala się Selma Lagerlöf.
Selma po sukcesach swoich powieści ( miedzy innymi nagrodzie nobla) mogla odkupić swoj rodzinny dom a także odbudować cale gospodarstwo w stylu Carolinian. Dzisiaj jest to muzeum i otwarte dla publiczności.
http://www.marbacka.com/

8. POMNIK UFO



Wieczorem 18 maja 1946 r. 28-letni Gösta Carlsson prowadziL swój rower polną drogą przez las pod Ängelholm. Nagle zobaczyl coś, zmieni cale jego życie.
Na początku pomysl ze to co świeci na leśnej  polanie to karuzela, ale w koncu zrozumial ze duży przedmiot w kształcie dysku musi być statkiem kosmicznym.
Następnego ranka Gösta wrócił  na miejsce zdarzenia i ze śladów  na trawie mogl obliczyć, że statek musiał mieć średnicę 16 metrów. Kiedy wrócił  do domu, zobaczyl że ​​caly jest pokryty pyłkiem brzozy i nagle jakby dostal boskiego olsnienia - czyt. pozaziemskiego -na nowa metodę zbierania pyłku brzozy.
No i tak powstalo przedsiebiorstwo produkujace lekarstwo z pylku brzozy ktore uczynilo go  multimilionerem. Wdzieczy Gösta postanowil podziękować kosmitom i postawil pomnik w miejscu lądowania. Jest to trzy tonowy ciężki model statku kosmicznego, który stoi na malowniczej leśnej polanie i jest jedną z najdziwniejszych atrakcji turystycznych Szwecji.

9.LAZNIA W VARBERGA




 łaźnia w Varberg, zbudowana w 1866 r. I zniszczona podczas jesiennego sztormu w 1884 r., Uważana jest za jedno z najpiękniejszych kąpielisk w Szwecji.
Po tym, jak łaźnia raz jeszcze zostala zniszczona przez wiatr w 1902 r., Odbudowan ja i od 1903 r. i do dziś pozastaj w nie zmienionej formie. Łaźnia zbudowana jest na palach w wodzie w stylu mauretańskim, z okraglymi kopułami na narożnych pawilonach w środkowej części. Kolorowe okno łukowe nad wejściem wzmacnia orientalne wrażenie. Dziś łaźnia jest miejscem spotkań mieszkańców, ale także popularną atrakcją dla turystów.
http://www.kallbadhuset.se/

10.HAVÄNG


http://brosarp.se/havang/


Österlen słynie z pięknej przyrody, a jednym z najbardziej malowniczych miejsc na wschodnim wybrzeżu Skåne jest Haväng tuż kolo Kivik.
Tutaj, na samym dnie Hanöbukten, znajduje się przepiekny krajobraz zielonych pastwisk i łagodnie falujących wrzosowisk z bogatą florą, między innymi tymotką, kocanka i gozdzikem piskowym
Haväng jest częścią rezerwatu przyrody, który rozciąga się od wioski rybackiej Vitemölla na południu do ujścia Verkeån na północy. Okolica jest bardzo popularna nie tylko dzięki ładnej plaży.

11. SWIAT ASTRID LINDGREN



Astrid Lindgren urodziła się w 1907 r. W Vimmerby. Vimmerby to tez miejsce z kilku jej opowieści. Dlatego to miejsce było idealne dla stworzenia  świata rozrywki Astrid Lindgren.
Pomysł budowy parku rozrywki inspirowany książkami Astrid Lindgren poczatkowo pochodził od trzech rodzin w Vimmerby, którzy w1981 r. zbudowali pierwszy dom, - Katthult, w skali 1: 3. Dziś świat Astrid Lindgren to teatr i park tematyczny o powierzchni 130 000 metrów kwadratowych, w którym można spacerować po zamku Mattisa, dolinie Körsbär, Bullerbyn, zajrzec do Villa Villekulla itd Utwory z opowieści o Pippi Pończoszance, Karlssonie na dachu itp. grane są przez aktorów na różnych scenach, a dzieci mogą uczestniczys w improwizacjach ze swoimi ulubionymi ksiazkowymi bohaterami
https://www.astridlindgrensvarld.se/

12 . ZAMEK I OGROD ROSENDAL




Zamek Rosendal znajduje się w Djurgården w Sztokholmie. Zamek zbudował  w 1820 pierwszy regent w rodzinie Bernadotte, Karl XIV Johan
Na zachód od zamku znajduje się ogród Rosendalgdzie od wielu lat do dzisiiejszego istnieje tu szkoła ogrodnicza, można nauczyc się jak prowadzić uprawę biodynamiczną. Możesz wypic kawe wśród jabłoni i kupić kwiaty, warzywa i inne uprawiane tutaj rośliny. W sklepie ogrodniczym znajdziesz również chleb, mieszanki przypraw i marmolady ktorych nie mozna kupic nigdzie indziej
https://www.rosendalstradgard.se/


13. SCIEZKA KSIECIA BERTILA



http://hallandifokus.com/Naturen/prinsens%20stig.html


Przpiekne zielone tereny spacerowe, klify kąpielowe, piaszczyste plaże i niezrównane restauracje rybne. Jesli ktos odwiedza Halmstad to musi koniecznie zobaczyc ten 18-kilometrowy szlak przy brzegu morza .
Ścieżka księcia Bertila zaczyna się na zamku Halmstad i rozciąga się do Möllegård. Możliwości kąpieli są nieograniczone podczas całego spaceru. Oprócz pięknych klifów i zatoczek z kąpieliskami znajdziesz tu także basen Brottet z bezpłatnym wejściem. Jeśli pojedziesz dalej, po pewnym czasie dotrzesz do Tylösand i Frösakull, a wreszcie do rezerwatu przyrody Möllegård




14. CMENTARZ SAMOCHODOWY KYRKÖ MOSSE 



Foton 2009 © Björn Möllerhttp://www.skoghistoria.se/ovrigt-bilkyrkogard-el-motsvarande/


Tuż za Ryd w Smolandii znajduję się jedna z najbardziej niezwykłych i dziwnych atrakcji turystycznych w Szwecji. Tutaj człowiek o imieniu Åke Danielsson przez prawie pół wieku prowadzil złom samochodowy.
Na zlomowisku mozna bylo nieomalze znaleźć   wraki samochodów z całego XX wieku, a ludzie przybyli z bliska i daleka do Åke w poszukiwaniu części zamiennych, których nie można znaleźć gdzie indziej.
Kiedy Åke przeszedł na emeryturę i przeprowadzil do domu pogodnej starości , gmina zażądała usunięcia wrakow ale miejscowi ludzie zaprotestowali - i przy wsparciu m.in. ówczesnego kierownika muzeum w Växjö - gmina odpuscila i zdecydowała, że zlomowisko zostanie.


15. PATAHOLM



http://seminabilder.se/sverige/pataholm.htm


Pataholm, to świetnie  zachowana rybacka wioska z XIX wieku gdzie dzisiaj, całorocznie mieszka w niej nie więcej niż 20 mieszkancow.
Piękne budynki z czasów rozkwitu XIX wieku otaczają wioskę, gdzie plac ze studnia z płytek wapiennych ma centralne położenie pośrodku malego rynku. W Hullgrensgården można zajrzeć do starego sklepu kupieckiego lub odwiedzić dom rodzinny Oscara Hullgrena     ktory pochodzi z końca XIX wieku i w ktorym 
 znajduje się muzeum fotografii i kolekcja dzieł artysty. 


Czytaj więcej

torsdag, maj 09, 2019

Tort kanapkowy




Smörgåstårta czyli tort kanapkowy jest bardzo popularnym "daniem" w Szwecji.
Z czasem  nauczyłam sie doceniac zalety takiego tortu, a zwłaszcza przy wiekszej ilosci gości  i niewątpliwą zaletą tortu jest też to ze mozna go zrobic np: dwa dni przed podaniem a będzie jeszcze smaczniejszy.

Świetną sprawą jest również to, że ten tort możecie przygotować dosłownie w każdej chwili z tego co akurat macie w lodówce, wykorzystując np: resztki pieczeni czy wedlin i nic się nie zmarnuje. Wystarczy zrobić pastę kanapkową jaką sie lubi, przełożyć chleb tostowy, obsmarować przełorzone warstwy  majonezem i udekorować. Nie chcę Wam sie robić pasty ( ja wolę, bo tort jest po prostu smaczniejszy) to można użyć jakiegos "smakowego" serka typu  philadelphia i też będzie dobrze.  Do dekoracji możecie użyć plastrów żółtego sera, salami, bekonu, wendlin, krewetek, wedzonego lososia pomidorków koktajlowych, oliwek, salaty, tuńczyka i.t.d. Cokolwiek tylko przyjdzie Wam do głowy tylko fantazja Was ogranicza !


Czytaj więcej

tisdag, maj 07, 2019

"Piątkowa przyjemnosc" i "sobotnie słodycze" ...

I znowu o Szwecji napisze bo i czemu nie. Dzisiaj napisze o "tradycjach" szwedzkich, moze troche dziwnych ale z jaka przyjemnoscia obchodzonych ;)
Szwedzka"fika" czyli czas na kawę,  zaczyna byc coraz bardziej znana w świecie, bo przecież każdy może mieć mała chwilę na "fika" np w IKEA z kawą i cynamonowym slimaczkiem. A ja chce napisać o czymś, czemu oddaje sie "tradycyjnie" co tygodniowo  i z radością.
"Piątkowa przyjemność" zwana w  Szwecji "fredagsmys" jest...  no właśnie czym?
To jest to co każdy z nas uważa za przyjemność i w przeciwieństwie do pracy ktora to dobrze mieć ale czasem jest złem koniecznym ;).
W piątek po pracy zaczynamy przyjemności. Przyjemność to moze byc  np: zjedzenie super smacznej kolacji przy swiecach czy w dobrej restauracji albo wygodne ulokowanie sie na kanapie w  dresach z paczką czipsow czy gry planaszowe w miłym/rodzinnym towarzystwie i jedzenie słodyczy - do woli czy oddawanie sie miłosnym pocałunkom z ukochanym mężczyzną, popijajac w przerwach szampana i jedząc truskawki.
Co kto lubi i jak kto lubi, byle by było przyjemnie... bo przecież wyjątkowo przyjemnie trzeba rozpocząć weekend po ciężkiej pracy w tygodniu ...
Potem oczywiście mamy i "sobotnia" i "niedzielną przyjemność" ale ta pierwsza, piątkowa jest  najwazniejsza...

Z weekendowa przyjemnością, wiaze sie bardzo scislo coś, co sie nazwya "lördagsgodis" (sobotnie słodycze).  
Na pewno wielu zwas słyszało ze tu w Szwecji dzieci nie mogą jeść słodyczy w ciagu tygodnia i rodzice srodzy i dziwni pozwalają tylko na słodycze w soboty. To prawda  i nie prawda,   "sobotnie slodycze" to popularna "regula" w  wychowaniu dzieci. Bo nalezy wiedzieć od malego ze cukier ani nam dla zdrowia potrzebny ani nie wplywa pozytywnie  na urode  - po prostu co za duzo to nie zdrowo a raz w tygodniu to i zdrowiu nie zaszkodzi  i przyjemnosc wieksza bo wyczekiwana...
Podejrzewam ze sa tacy którzy sie  tego trzymaja kurczowo i dosłownie (slodycze, zwłaszcza dla dzieci wyłącznie w sobotę)  ale ja nie znam takich osobiscie i sama taka nie byłam, nawet jak probowalam wprowadzic "sobotnie slodycze" w nasze życie to i mi sie to nie udało....
Słodycze kupujemy najczęściej na wagę a wybor  mamy ogromny a ja lubie prawie wszystko no i  kupuje wiecej niz mam zaplanowane.  Dlatego nawet teraz  trzymam się tej reguły ze raz w tygodniu kupuje slodycze ...
 
A wiec na "piątkową przyjemność" juz czas. Miłego i przyjemnego weekendu wszystkim życzę ☺



Czytaj więcej